Visie op onderwijs

“ Als leidinggevende ga ik collega’s stimuleren, motiveren en enthousiasmeren om het onderwijsproces op school te verbeteren en waar nodig te veranderen zodat we alle leerlingen, van groep 1 t/m groep 8, tools kunnen geven om een zelfstandige, verantwoordelijke en sociale wereldburger te worden”

De wereld om ons heen veranderd continu. Van deze veranderingen moeten we ons, als onderwijs instelling en professionals in het onderwijs, bewust van zijn. Want het heeft invloed op ons pedagogisch en didactische handelen en de keuzes die je daarin maakt als school. De verandering in de maatschappij heeft ook invloed op de visie van je onderwijs. We zijn de basis voor het leren van de kinderen, en in sommige gevallen ook de opvoeders. Dat laatste staat in mijn optiek wel ter discussie. We zijn namelijk een deel van de opvoeding, maar de primaire opvoeding moeten we nooit op ons nemen. En die kant trachten we in onderwijsland wel op te gaan door alles wat geleerd moet worden op het bordje van de scholen te leggen. 
De veranderende maatschappij dwingt ons om in ons team, maar ook in het management team bovenschools, het gesprek aan te gaan over wat we willen en hoe we het willen in het onderwijs. Een voorbeeld daarvan is het personeelstekort. We kunnen niet blijven denken dat we traditioneel onderwijs kunnen blijven geven. We moeten gaan ontwikkelen en veranderen. Om deze veranderingen goed in kaart te gaan brengen en keuze te maken moet ik vaak met de leerkrachten/team in gesprek gaan. Ze aan het denken zetten. Dat betekent soms ook dat er beslissingen gemaakt moeten worden die niet voor eenieder wenselijk is. Ik moet tot de realisatie komen dat ik op een bepaalde moment een keuze moet maken, want ik ben de directeur en heb een visie op het onderwijs. Een visie dat wel gedragen moet worden door het team.  Daarnaast is het van belang om goed te kijken wat wel werkt en wat niet en dit constant te evalueren om te kijken of veranderingen ook wel noodzakelijk zijn. 
Ik vind dat we mee moeten met de veranderingen in de maatschappij, alleen op die manier leveren we kinderen af die kunnen voldoen aan de eisen die de samenleving van hen vraagt. 

Het is van belang om te experimenteren met onderwijsvernieuwingen maar we moeten ervoor waken dat we over een aantal jaren niet moeten concluderen dat de verschillende veranderingen niet gewerkt hebben. We hebben namelijk wel te maken met onze toekomst.

Hoe kom je dan op een visie bij een bepaalde school?

Onderwijs is constant in verandering. Als schoolleider blijf je jezelf ontwikkelen om zo een goed fundament neer te zetten voor de ontwikkeling van de kinderen. Maar je kan dan ook duidelijker de kaders aangeven aan het team waarbinnen ze moeten functioneren. 
De maatschappij veranderd, dus moet je in het onderwijs ook mee met deze veranderingen. Of in ieder geval moet je ervoor zorgen dat op de hoogte bent van de veranderingen en dat je de dialoog aan kan gaan met alle betrokkenen van de school om zo een bewuste keuze te maken. 

Het allerbelangrijkste wat er moet zijn in het team is vertrouwen. Vertrouwen in elkaar , maar ook in de weg dat we zijn ingeslagen. We moeten ons constant de vraag blijven stellen waarom doen we de dingen die we doen? Om de waarom vraag goed in kaart te kunnen brengen is het belangrijk om de context van je school helder te hebben. Je stelt jezelf de vraag waar staat de school?, wat voor populatie zit er op school? Wat voor soort onderwijs willen we hier geven? Wat willen we de kinderen meegeven als ze van school gaan?  Als je de context weet dan weet je ook wat en hoe je moet inzetten op het vlak van bijvoorbeeld het pedagogisch handelen. Als je het pedagogisch handelen goed hebt staan kan je ook werken aan het didactisch handelen. 

Een collectieve ambitie of je visie moet voldoen aan de volgende eisen (Lammers,M, 2015)

  1. Geef antwoord op de vraag waarom? 
  2. Maak het doel voorspelbaar 
  3. Zorg voor een ultieme uitdaging
  4. Ga dingen doen, in plaats van uitdenken 
  5. Creëer automatismen
  6. Visualiseer het succes en de route daarheen

In de kennismakingsgesprekken en ontwikkel gesprekken met collega's geef ik altijd aan dat de leraren het moeten doen. Zij moeten zeggen wat ze willen hoe ze het willen, als er maar collectieve afspraken gemaakt worden.

Luc Greven (2021 ) schrijft het volgende: Het schoolteam is eigenaar van de onderwijsvisie en de schoolleider heeft als primaire opgave de school op koers van de visie te houden en de condities te creëren waaronder het team de visie kan invullen (leidinggeven aan het onderwijs proces). 

Ik heb de helikopter view. Ik moet controleren en faciliteren en waar nodig bij sturen als we dreigen buiten de kaders te gaan. 
Samen met het team moeten we dus onderzoeken wat de context is waar in we zitten (wat voor populatie hebben we op school, en wat hebben ze van ons nodig) om zo te komen tot een plan voor het pedagogisch en didactisch handelen.